Còn nhớ, những năm trước, cứ đến giữa thu mẹ tôi lại mang chăn bông ra giặt. Có lẽ bởi trong lòng mẹ, thu luôn ngắn ngủi đến khó nắm bắt. Cái quãng thời gian thu đến ở và đậu lại mỏng manh, mơ hồ, nhẹ bỗng khiến người yêu thu không khỏi nôn nao buồn tiếc khi nó nhanh chóng mất dấu sau cơn gió đông mạnh mẽ mới tìm về. Nên trong cái nắng thu hanh hao dịu nhẹ, người ta cứ muốn làm những điều quen thuộc, giản dị để được đà đận nghĩ suy về cuộc sống, mơ mộng về sự êm đềm của thời gian, nhớ nhung những ngày đã qua và thắp lên cho mình những dự định đẹp trong chặng đường sắp tới… Năm nay cũng thế, mẹ đã để nắng thu kịp làm thơm những chiếc chăn bông mềm mại, gió thu đã kịp lưu lại hơi hướng của mình trong lòng chăn, để có thể nhắc nhớ thân người lúc cuộn mình trong chăn tránh rét còn nhớ chút dư vị thu ngọt lành ngấn lại.
Chiều, ghé đền Ứng Thiên, trong không gian mờ mờ sương khói của một ngày sắp tàn, bỗng rùng mình khi gặp một cơn gió lan qua nhè nhẹ. Dấu vết thu in lên tay, tưởng như có thể chạm vào và giữ lại. Biết rằng mùa thu đã chín. Chín vàng đượm, chín nồng nàn, chín thơm tho. Tháng 9 có lẽ là tháng đậm đà nhất của thu. Thu không còn quá bẽn lẽn ngại ngùng mỗi khi thả gió. Thu lúc này đã thực sự mặn mà hôi hổi, như người thiếu nữ đang độ yêu đương. Thu chín sậm trên những nhành hoa cúc. Thu se sẽ trên những lá bàng khô. Thu vàng ươm trên những trái thị thơm. Thu thoang thoảng xanh trên từng hạt cốm. Thu rôn rốt trên những trái sấu giòn. Thu ngòn ngọt trên những trái hồng ngâm. Thu đu đưa trên từng tán cây trứng cá hoa trắng chen quả đỏ. Thu nô đùa qua rèm hoa lộc vừng thả tóc trên mặt hồ. Thu thì thầm trên từng nụ sen hồng, sen trắng. Sen mùa này vẫn còn vương trên đôi ba con đầm nhỏ, nhắc nhớ về một mùa hạ rực rỡ vừa qua. Sen lúc gần tàn trông vẫn đẹp, cái đẹp mang một nỗi buồn man mác, ngậm ngùi. Sen trong thu là sen của ký ức. Sen của hoài niệm và nhớ nhung. Bưởi cũng đang rộ lên trong nắng hanh. Người đi xa nhớ gió và nắng thu, nhớ luôn cả cái vị chua chua thanh thanh của những tép bưởi mọng căng màu lòng tôm tan mềm trong miệng.
Ngày mùa thu, trời cao xanh, mây trong xốp. Tưởng như ai đó đã xúc từng thìa kem bông mát lạnh tung lên cao. Sớm ra đi trên con đường vắng, cảm giác mình đang được tắm trong không gian tinh khôi và thanh sạch. Thu hiền dịu, điềm đạm nhưng cũng có khi đỏng đảnh lắm! Một ngày của thu trôi qua với đủ những cảm xúc, tâm trạng khác nhau. Đang trải vàng nắng trên những tàng cơm nguội lại bỗng dưng gánh nước mắt của trời về trên những mái rêu bình yên. Đang mát lành với những ngày gió hiu hiu, mây trắng trôi mơ màng, bỗng lại ngúng nguẩy nắng bỏng rát như đang nhớ nôn nao một mùa hè rực lửa. Có nhiều hôm thu hờn dỗi sầm sì mang bộ mặt ẩm ướt kéo lê những cơn mưa về phố, khiến cho những cánh áo mỏng của các bà các cô tự nhiên cứ trong veo, run rẩy. Có ai đang khẽ hát thầm: “Từng cánh lá xoay xoay, gió se lạnh thu về… Thu đã về cũng bao thương nhớ. Hàng sấu cũ rơi đầy lá vàng…” nghe xôn xao quá!
Đêm mùa thu, trăng cũng khác. Khác với trăng hè đậm đà vàng, nồng nàn nóng bỏng, trăng thu cho ta cái cảm giác lành lạnh bình yên. Trăng sáng và thanh, vàng nhạt và hơi ngả xanh. Gió thổi qua trăng thì thầm trên từng tán lá, làm rung động nhẹ những cánh dương xỉ bên bờ tường ẩm rêu. Đêm trăng thu dễ làm lòng người lay động, thức tỉnh những giấc mơ ngủ quên, đánh động những lặng thầm giấu kín. Ngắm trăng thu, người ta hẳn muốn sống thật lành hiền. Trăng tràn trề rọi qua những tán lá ngủ mê tạo nên những bức tranh được vẽ bằng ánh sáng gợi bao tưởng tượng phong phú cho những con tim nhạy cảm yêu mùa thu. Ngước lên không gian của gió và trăng, thấy trời đêm bao la, huyền ảo, sâu thẳm những ước vọng, con người như đã giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên. Trăng phố dường như bị quên lãng và bỏ quên vì bao ánh điện sáng long lanh tưng bừng đã át đi cái ánh sáng hồn nhiên dịu ngọt của nó. Trăng phố không có được không gian tỏa sáng thỏa thuê như trăng quê. Trăng phố thèm có một cánh đồng gió thổi dài trên những triền đê nhưng biết đâu rằng những người con đi xa vẫn nhớ mình, nhớ bóng dáng của mình in trên bầu trời phố lô nhô mái ngói, kiêu hãnh nhà cao tầng, nhớ trăng in bóng lặng lẽ trên mặt hồ, trên những con đường lá me, lá sấu.
Thu tháng 9 là thu mênh mang, tràn trề sức sống và tròn vẹn nhất. Chỉ ít ngày nữa thôi, khi tháng 10 về thì thu đã chớm một nỗi buồn xam xám. Gió thu lúc này đã pha lạnh, pha cái hơi thở run rẩy đầu đông. Ranh giới giữa thu-đông lúc này thật khó phân biệt. Lúc này phải giữ chặt nếp áo, băng nhanh qua những con đường hun hút gió phả vào hai tai. Cuối thu, những đêm lạnh nhiều dần. Không bật quạt thì hơi nong nóng, mà bật quạt thì đêm phải kéo chăn lên tận đầu tránh cái lạnh lan nhẹ vào thân. Gió của thu đang miên man thổi qua những căn nhà hẹp trong phố phường tấp nập. Phố quen dường như cũng khác khi chạm phải gió thu. Phố trở mình vươn tay hái những chùm lá sấu gói lại những tị hiềm, toan tính. Phố mở tung những cánh cửa sổ đón vào lòng những bao dung, rộng lượng. Ai bước chân trong lòng phố, cứ lơ đãng đi qua cả nơi mình đang muốn đến, bởi mải ngắm những mái ngói nâu phủ màu mưa nắng, ngắm những bước chân lích chích của mấy chú chim non trên hàng dây diện mắc ngang trời…
Chẳng mấy nữa đâu thu sẽ lại tan biến mất, gió heo may lại nhường chỗ cho gió mùa đông bắc thổi rét buốt hằng đêm. Đang sống trong những ngày thu, hãy tận hưởng hết những gì ngọt ngào nhất thu ban tặng. Để hơi thu, gió thu, nắng thu ngấm vào lòng cho trọn vẹn. Nhiều lần lắm muốn sống với thu dài lâu hơn, nhưng tự nhủ nếu thu dài quá thì có khi thu sẽ không là thu nữa. Thu sẽ lê thê, sẽ nhàn nhạt, sẽ thừa thãi. Thôi thà thu cứ thế, cứ ngắn ngủi, cứ đến và đi vội vã, cứ non tươi, cứ e ấp, dịu dàng, cứ mơ hồ, cứ mong manh,… để ta thấy cần hơn, tiếc nuối mỗi khi thu giã biệt. Để ta được sống trong cảm giác nhung nhớ, thiếu vắng nôn nao. Để ta mải miết đi hăng say trên hành trình bốn mùa trong tâm thế muốn được gặp lại thu ngày một tươi mới. Tấn Minh đang hát “Thu về trên khắp những lối phố anh qua”, càng nghe càng thấy nồng ấm, lại tham lam muốn giữ mãi cái khoảnh khắc này, níu lại gió thu.
Winlinh 