Winlinh

Phạm Thùy Dung

 Những ngày tháng mười, hơi thu đang độ đằm chín, nắng trải vàng khắp con sông Đuống thơ mộng. Cách đó không xa, nơi khoảng sân rộng thênh thang của Trường Tiểu học Tiền Phong, những tán cây xanh đua nhau rợp mát giữa lúc các bạn nhỏ còn đang say sưa giờ học buổi chiều. Tôi đã cảm nhận được sự thanh bình và tươi trẻ tràn ngập khi bước chân vào không gian trong lành, sạch đẹp này. Và sau khi chứng kiến không khí học tập hào hứng cũng như được gặp gỡ, trò chuyện với cô Hiệu trưởng, thầy cô giáo Tiền Phong, tôi càng thêm nể phục, trân trọng những người đang ngày đêm cống hiến cho môi trường dạy và học đầy chuẩn mực ấy!

Trường Tiểu học Tiền Phong thuộc thị trấn Yên Viên, huyện Gia Lâm, Hà Nội, vốn được tách ra từ trường Tiểu học Thị trấn Yên Viên từ năm 2004. Tuy tuổi đời còn trẻ, nhưng trường đã có bước phát triển đáng nể về chất lượng dạy và học. Có được thành quả này là nhờ công sức của toàn bộ tập thể nhà trường, trong đó Ban giám hiệu đóng vai trò quyết định. Một Ban giám hiệu khoa học trong quản lý, chuyên sâu trong nghiệp vụ, sáng tạo trong hoạt động đã giúp Tiền Phong phát huy được thế mạnh mà không phải trường nào cũng làm được, đó là sự đoàn kết và ý thức phấn đấu vì sự nghiệp chung. Nhận thấy cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất là nền tảng để phát huy mọi mặt hoạt động, Ban giám hiệu đã chú trọng đầu tư, kiên cố hóa tất cả các hệ thống phòng học, phòng chức năng, phòng hiệu bộ với các phương tiện thiết yếu, hiện đại. Trong hệ thống các phòng chức năng phong phú như phòng Âm nhạc, phòng Ngoại Ngữ, phòng Mỹ thuật, phòng Tin học, nhà Thể chất,… Thư viện trường Tiểu học Tiền Phong là điểm sáng, là tấm gương đáng để học tập và nhân rộng.

Để có được môi trường học và đọc sôi nổi, hiệu quả như ngày hôm nay, không thể không nhắc đến vai trò đầu tàu của cô Hiệu trường Lê Thị Hà và sự góp sức của hai cô Phó Hiệu trưởng Trần Thị Mai Lan và Lê Thị Ánh Minh. Cô Hà vào ngành Giáo dục từ năm 1987, năm 2004 là Phó Hiệu trưởng và trở thành Hiệu trưởng trường Tiểu học Tiền Phong từ năm 2009. Chính từ sự nhiệt huyết và tận tâm của cô và hai cô Phó Hiệu trưởng (trong đó cô Mai Lan phụ trách trực tiếp công tác thư viện), biết bao ý tưởng hay cho hoạt động thư viện đã ra đời. Người có nhiệm vụ chính trong việc hiện thực hóa ý tưởng của Ban giám hiệu là cán bộ thư viện chuyên trách Nguyễn Ngọc Thịnh. Cô Thịnh tốt nghiệp Khoa Thư viện trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội, tham gia công tác thư viện tại Tiền Phong từ năm 2011, từng đạt giải nhì Hội thi Nhân viên Thư viện giỏi cấp Tiểu học (2014 – 2015) và giải ba Hội thi Đồ dùng dạy học CNTT cấp Thành phố (2011 – 2012). Với vai trò của một cán bộ thư viện chuyên trách, cô Thịnh luôn tận tụy, hết lòng với các phần việc được giao, là cầu nối giúp sách đến gần học sinh hơn. Bên cạnh đó, không thể không nhắc đến cô Tổng Phụ trách Nguyễn Thị Thanh Huyền với vai trò phối hợp cùng thư viện triển khai nhiều hoạt động sách thông qua các buổi chào cờ, sinh hoạt sao… của các em học sinh. Và cuối cùng là sự tham gia tích cực của đội ngũ cộng tác viên thư viện (gồm 11 giáo viên, 11 học sinh) và đội xung kích (gồm 10 bạn học sinh cuối cấp) với nhiều phần việc như biên soạn thư mục, đóng bọc lại sách hư hỏng, sắp xếp lại kho, lựa chọn chủ đề giới thiệu sách… góp phần triển khai thành công các kế hoạch của thư viện.

Bước vào phòng đọc của thư viện trường Tiểu học Tiền phong, bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng vì cách bài trí rất sáng tạo ở nơi này. Trên tường, những nét vẽ mềm mại mộng mơ điểm tô cho không gian thư viện một sự trẻ trung và tươi mới. Các tủ sách được sơn màu rực rỡ, phù hợp với phong cách của học sinh tiểu học. Các phòng đọc được tắm trong không khí điều hòa mát rượi với cách trang trí, trình bày đầy tính nghệ thuật tạo cho bạn đọc một sự thảnh thơi, thư giãn, khiến việc đọc sách trở thành sự hưởng thụ sách chứ không phải là sự bắt buộc cứng nhắc. Được biết, trong năm học 2017 – 2018, với tổng kinh phí dành cho hoạt động thư viện là 115 triệu đồng (kinh phí được cấp theo thông tư 30/TTLB là 105 triệu đồng và kinh phí được cấp từ nguồn khác là 10 triệu đồng), nhà trường đã có sự phân bổ, đầu tư hợp lý để khai thác hiệu quả nhất nguồn lực thư viện. Trường đã dành một khoản kinh phí không nhỏ cho việc trang bị các phương tiện như máy chiếu, hệ thống âm thanh, máy hút bụi và tu sửa, bảo dưỡng cơ sở vật chất. Quan trọng hơn, thư viện có sự đầu tư cho vốn tài liệu một cách thích đáng với đầy đủ các đầu sách, báo, tạp chí, bản đồ, băng đĩa giáo khoa theo quy định về tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông. Bên cạnh việc bổ sung sách theo nguồn kinh phí được cấp, thư viện còn phát huy tối đa sự ủng hộ của cộng đồng trong việc đóng góp tài liệu, sách báo cho thư viện. Tiêu biểu là phối hợp với các ban ngành, giáo viên chủ nhiệm phát động phong trào quyên góp sách xây dựng thư viện trường và thư viện lớp; thường xuyên phát động phong trào đọc sách, giữ gìn sách, quyên góp sách và xây dựng tủ truyện ở các lớp; duy trì tủ sách giáo khoa dùng chung để tặng hoặc cho mượn đối với học sinh nghèo, học sinh thuộc diện chính sách. Thư viện cũng chú trọng phân bổ kinh phí để trang bị tài liệu, cơ sở vật chất cho thư viện mở – mô hình thư viện thân thiện, cuốn hút, hoạt động vào ngày thứ 4 và thứ 6 trong tuần.

Trong công tác nghiệp vụ, khâu mấu chốt quyết định và duy trì hoạt động thư viện, trường Tiểu học Tiền Phong luôn thực hiện nghiêm túc các quy trình nghiệp vụ nhưng vẫn có sự linh hoạt trong từng việc làm cụ thể. Cán bộ thư viện chuyên trách vững về chuyên môn, đội ngũ cộng tác viên nhiệt tình, trách nhiệm đã giúp hoạt động nghiệp vụ nơi đây luôn hiệu quả, thông suốt. Vào đầu mỗi năm học, thư viện có lập kế hoạch chung và kế hoạch cụ thể cho từng tháng, từ khâu bổ sung, bảo quản sách báo đến công tác phục vụ bạn đọc, tất cả đều được triển khai khoa học và nhịp nhàng. Việc đọc của các em không chỉ là tự phát, theo ý thích mà có sự định hướng của những người làm công tác thư viện, vì vậy hiệu quả và chất lượng đọc ngày càng nâng cao. Cán bộ thư viện trực tiếp triển khai những phần việc đồng thời kết hợp với Tổng phụ trách và các giáo viên chủ nhiệm để kiểm tra việc đọc, mượn sách của học sinh, đảm bảo 100% học sinh được đọc sách trong thư viện mở. Bên cạnh đó, thư viện luôn chú trọng tăng cường tổ chức các hoạt động phong phú thân thiện, hiệu quả với nhiều hình thức, tích cực phối hợp với các tổ chức, cá nhân trong nhà trường để đưa ra các hoạt động hữu ích phù hợp với lứa tuổi các em như: Tổ chức ngày hội đọc sách và mời diễn giả về trường nói chuyện; Tuyên truyền giới thiệu sách với nhiều hình thức phong phú, thu hút đông đảo học sinh và giáo viên tham gia. Tổ chức các cuộc thi nhận diện tác giả, tác phẩm, đóng vai các nhân vật trong tác phẩm, đoán tên tác phẩm và tác giả để thúc đẩy các em chăm chỉ đọc sách và thể hiện bản thân trước đám đông. Tổ chức các buổi tham quan, trưng bày, triển lãm, các trò chơi dân gian, trò chơi trí tuệ để tăng cường hứng khởi cho các em trong việc học và đọc (“Giao lưu nhà thông thái”, triển lãm “Lược sử nước Việt bằng tranh”, tham quan thực tế tại Học viện Hậu cần…), giúp học sinh nâng cao tri thức và kỹ năng sống… Và cứ hai tháng một lần, thư viện họp tổ công tác thư viện để đánh giá, sơ kết công tác. Kết thúc năm học, thư viện tiến hành tổng kết, kiểm kê sách, báo, tạp chí; cùng nhau ngồi lại nhìn nhận việc đã làm trong năm học qua để tiếp tục phát huy mặt mạnh và khắc phục những việc còn tồn tại để mỗi ngày càng trở nên hoàn thiện hơn.

Nhưng điểm sáng của thư viện trường Tiểu học Tiền Phong lại nằm ở đây, từ chính những sáng tạo rất riêng, rất đỗi dễ thương, thân thiện và gần gũi này: Vào mỗi mùa hè phượng đỏ ve kêu, thư viện trường không hề ngơi nghỉ, vẫn mở cửa một tuần một lần để đón các bạn nhỏ thân thương vào sinh hoạt, vui chơi gắn bó. Chính nhờ hoạt động này mà dù là mùa hè học trò vẫn không quên trường lớp. Những ngày thư viện mở cửa, các bạn học sinh lại tụ tập tại thư viện để gặp gỡ nhau và đọc những cuốn sách yêu thích với tâm lý phấn khởi, thoái mái. Vừa không quên việc học, vừa duy trì được thói quen đọc sách và tránh sa đà vào những trận game độc hại, đó là ý nghĩa của phòng đọc sách ngày hè. Bên cạnh đó, với truyền thống lá lành đùm lá rách, trường còn rèn cho các em biết yêu thương và quan tâm đến cộng đồng thông qua việc kêu gọi các tổ chức, cá nhân, phụ huynh học sinh quyên góp quần áo, sách vở, tiền mặt… gửi tặng các bạn học sinh ở vùng sâu xa như chương trình hỗ trợ hàng năm cho các bạn học sinh trường Tiểu học Giàng Chu Phìn (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) mà trường đã có hoạt động kết nghĩa. Điều thú vị nữa là thư viện đã có ý tưởng xây dựng tủ sách nhật ký thư viện cho các em, giúp các em có cơ hội thể hiện suy nghĩ của mình sau khi đọc sách hoặc bày tỏ được những tâm tư, tình cảm cá nhân ra trang giấy. Sổ nhật ký do phụ huynh tự nguyện mua cho các con, được xếp ngay ngắn trong một giá sách hai tầng rất xinh, được duy trì cho các con suốt từ lớp 1 đến hết lớp 5 và kết thúc cấp tiểu học các con được mang sổ về, lưu lại làm kỷ niệm. Cuốn sổ được các em hứng thú viết và vẽ rất sinh động, là minh chứng rõ nét cho thấy hoạt động thư viện nơi đây là thực chất và thực sự ý nghĩa đối với từng em học sinh. Cuốn nhật ký giúp các em tự do bay nhảy trong thế giới mộng mơ của mình và sẽ là kỷ niệm đẹp mà các em lưu giữ trọn đời. Cuối cùng, vô cùng đặc biệt và khác lạ, chính là hoạt động thư viện xanh của 10 tủ sách xinh xắn được trang trí rất bắt mắt, mà các bạn nhỏ và thầy cô trong trường vẫn quen gọi là “tổ chim” bởi hình thù giống rất tổ chim của chúng. Các “tổ chim” được “trồng” trong khu vực vườn cây của trường, nhìn hệt như căn nhà đáng yêu của những chú chim bồ câu trong truyện cổ tích. Những tủ sách này do đội xung kích phụ trách, các bạn thường xuyên lau chùi, chăm chút cho tủ sách được sạch đẹp và xếp sách theo lịch để bạn bè mình được vui đọc trong mỗi giờ ra chơi hay các giờ sinh hoạt chung. Dưới bóng cây um tùm hiu hiu gió thổi, thảng hoặc có tiếng chim non lảnh lót, các bạn nhỏ đồng phục chỉn chu, khăn quàng phấp phới chụm đầu trên ghế đá mát rượi chăm chú lật từng trang truyện thú vị. Tuổi học trò nhờ thế mà đáng nhớ và ý nghĩa biết bao!

Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, thư viện trường Tiểu học Tiền Phong đã đã đạt danh hiệu Thư viện Xuất sắc trong nhiều năm, là động lực và niềm tin để nhà trường tiếp tục phấn đấu dành thêm những thành tích cao trong những năm học kế tiếp. Không gian xanh ấy, nơi có 38 giáo viên, 15 nhân viên và 908 học sinh đang ngày ngày cùng nhau học tập và cống hiến đã và sẽ luôn tràn ngập niềm vui, sự hứng khởi trong mỗi ngày. Nhìn những “tổ chim” đứng lấp ló trong khu vườn trường xanh tươi, tôi bỗng liên tưởng đến lời Mann Horace từng nói: “Nếu tôi có quyền thế, tôi sẽ đem sách mà gieo rắc khắp mặt địa cầu như người ta gieo lúa trong luống cày”. Thư viện trường Tiểu học Tiền Phong cũng đang gieo những hạt mầm tri thức, tưởng như âm thầm nhưng lại vô cùng lan tỏa, cho lớp măng non hôm nay được lớn lên giữa đủ đầy trân trọng, yêu thương và khích lệ.