Suy tư 120 chữ

1. Ta hay coi đau khổ là điều không mấy tốt đẹp nên luôn muốn né tránh. Nhưng chính đau khổ lại đem cho ta nhiều trải nghiệm và nhận ra. Chưa đau khổ thì chưa hiểu được giá trị của bình yên và hạnh phúc. Nội tâm cũng không có được sự điềm đạm và biết thấu cảm. Lại càng không hiểu được ý nghĩa thực sự của đời thường đơn giản mình đang có. Không ai mong đau khổ, nhưng nếu nó đến, chẳng cần vội vã xua đuổi nó đi. Thả lỏng tâm trí, mở lòng với nỗi đau cho tinh thần đằm dịu lại. Biết đâu khổ đau sẽ nói lời từ biệt sớm hơn ta tưởng.

2. Nhiều khi ta thấy lý trí, tình cảm và ý chí có sự mâu thuẫn. Song thực ra ba yếu tố ấy đồng điệu và tương tác. Tình cảm (cảm xúc) dẫu khó nắm bắt nhưng lý trí (tri thức) mà nhận thức đúng thì con tim có lạc lối cũng sẽ sớm quay về. Còn ý chí (nghị lực, trí lực…) sẽ lựa chọn hành động sau những phân tích và đấu tranh. Con người là sinh thể phức tạp, rất khó để điều chỉnh cho nội tâm và hành động thuận hòa, nhất quán. Nhưng cuối cùng, lý trí vẫn là người dẫn đường bền bỉ, đưa ta đi đúng hướng, dẫu đường đời thì rất gian nan.

3. Thế gian này rộng lớn là bao, hay chỉ hẹp bằng cái nhìn của ta ra đời sống? Phải, ta đâu nhìn thế gian như vốn có, mà ta chỉ nhìn thấy cái muốn nhìn và bỏ qua cái chẳng bận tâm. Thế gian mà ta “cho là” không phải là thế gian mà nó “đang là” khi đã được soi rọi qua lăng kính chủ quan. Người tích cực chọn nhìn tươi sáng, người u tối chọn nhìn chán chường. Muốn thấy thế gian này đẹp đẽ, trước tiên ta phải điều chỉnh nhận thức cho đúng hướng. Ai đó có câu “trước khi oán trách thế gian, hãy lau lại tấm kính tâm hồn mình cho sạch đẹp”.

4. Tôi bước đi thật nhẹ trên sân gạch, thong thả nhìn ngắm xung quanh. Giàn cây leo phủ những chiếc rễ dài lướt thướt lối đi. Cây sấu non rụng đầy hoa trắng, tỏa bóng xuống mát rượi. Nắng xuyên mình qua từng kẽ lá, vẽ những đường sáng lốm đốm nhảy nhót trên nền sân sạch sẽ. Gió lay lay thổi, những lá già cọ vào nhau khẽ kêu rạt rạt. Hàng rào cũ, hoa thanh táo trổ đầy bông tím, chen thân bên những cụm mười giờ xum xuê rực rỡ… Đó là một trưa ngoại ô mùa hè, khi tôi còn đôi tám. Thời gian như một vạt nắng thưa, thoắt cái, đã trôi nhanh về chiều.

5. Đôi lần cơn sóng bất mãn trong ta lại trào lên khi ta thấy mình không được ai đó tin tưởng. Ta chê trách họ tại sao không tin mình. Nhưng ta đâu biết, niềm tin ấy không được quyết định bởi ai ngoài chính ta. Chỉ có trái tim chân thành, lời nói trung thực và hành động nhất quán… mới giúp ta gây dựng được niềm tin, thứ tưởng như vô hình nhưng vô cùng quan trọng. Cốt lõi nhất vẫn là, ta có thực sự “đáng tin” để “được tin”? Bởi những thứ giả tạo sẽ sớm bị phơi bày nếu thật thà chỉ là lớp vỏ bọc mong manh được điểm trang bằng sự dối trá.

6. Mỗi người là một cá thể riêng biệt nên sẽ có sự biểu lộ cảm xúc khác nhau. Ta không thể đứng ở góc nhìn của mình để hồ đồ kết luận ai khi không phải là họ. Trong tình yêu cũng vậy, mâu thuẫn thường xuất phát từ sự khác biệt ở cách biểu đạt. Khi hai người không hiểu ngôn ngữ tình yêu của nhau, sẽ khó để cảm nhận tình cảm đối phương. Tất yếu sẽ dẫn đến sự không hòa hợp dẫu chỉ vì biểu hiện chứ không từ bản chất. Vậy, ta nên chú trọng vào bản chất thay vì đánh giá biểu hiện nếu thực sự muốn duy trì quan hệ đó lâu bền.

Published in: on 22/08/2020 at 10:30 Chiều  Gửi bình luận  

Nghĩ và viết 120 chữ

1. Nếu ta luôn coi công việc là việc phải làm, thì sẽ rơi vào tâm thế bị ép buộc làm theo nghĩa vụ và trách nhiệm. Nhưng nếu có thể biến công việc thành đam mê, thì ta sẽ luôn sẵn lòng làm nó, thậm chí làm tốt hơn mức ta tưởng tượng. Cảm giác cống hiến và tận hưởng sẽ trở nên đồng nhất khi có đam mê. Nếu có thể, hãy chọn ngay từ đầu việc ta yêu thích. Nếu không thể, hãy mở lòng ra để tìm hiểu sâu sắc ý nghĩa của thứ ta đang làm. Biết đâu tình yêu sẽ dần khai hoa nở nhụy và kết trái đam mê, sớm hơn ta mong đợi.

2. Vì sao có những người viết dễ như lấy chữ từ trong túi ra vậy? Tôi cho rằng đó là những người chịu khó đọc, quan sát và chăm chỉ thực hành viết. Dù những gì họ đọc, quan sát không phải lưu lại được trong đầu trọn vẹn, nhưng chỉ cần trong một khoảnh khắc nắm bắt được một nghĩa lý, thì đã là sự năng nhặt chặt bị. Chúng ngấm vào từng tế bào rồi chuyển hóa thành nhận thức cá nhân. Để tới một ngày, con đường từ tư duy đến biểu đạt ngôn ngữ trở nên thông suốt, là khi người ta có thể viết được những điều trung thực với nhận thức của chính mình.

3. Đôi khi tôi không biết chọn chủ đề gì để viết cho khoảnh khắc 22h này. Chủ đề gì cũng quen và cũng đã có nhiều người viết. Nhưng mỗi khi viết xong một chủ đề, tôi hiểu ra chẳng phải không có nội dung để viết hoặc các chủ đề đã cũ, mà chỉ do lối viết ấy có thật là suy nghĩ của tôi để khiến mọi người thực sự cảm nhận được. Lối vào đề có đủ hấp dẫn? Câu kết thúc có đủ cô đọng? Lời lẽ có đủ thật thà? Lý lẽ có đủ thuyết phục? Quả thật, “không có chủ đề nào buồn tẻ cả, chỉ có những người viết buồn mà thôi” (Mencken).

4. Dẫu luôn hiểu bình an hay giông bão đều xuất phát từ lối nghĩ của chính ta, nhưng để điều chỉnh góc nhìn theo hướng tích cực chưa bao giờ là dễ. Cảm xúc con người vốn nhiều tầng nấc, khó điều khiển và kiểm soát. Buồn vui vốn lẽ thường, nếu cứ gồng mình để vui khi thực sự không thế thì càng phản tác dụng. Quan trọng ta hiểu được ngọn nguồn của vui buồn mà thong dong đón nhận. Để vui không kích động quá, mà buồn thì không sầu thảm quá. Có như vậy tâm trí mới không bị khuấy động theo dòng cảm xúc hỗn độn bất thường mà những cơn sóng đời xô tới.

5. Thường ta hay chú tâm nhìn vào thứ mình chưa có và không được như ý, chứ ít khi nhìn vào những thứ ta đã có và đang suôn sẻ. Vì cứ tập trung nhìn vào điểm thiếu hụt, ta sẽ bị ngập ngụa trong vũng lầy tiêu cực do bản thân tự đào bới. Nên chăng, hãy điều chỉnh điểm nhìn của mình rộng ra. Để thấy cái ta có đang nhiều hơn cái ta thiếu. Để hiểu không nên quá cầu toàn trong đời sống vốn bất toàn này. Để biết hài lòng nhiều hơn, trong đó có một điều hài lòng lớn lao tiên quyết – sự tồn tại kỳ diệu của chính ta trong thế giới này!

6. Tôi không thích dùng những con chữ phức tạp để viết. Nếu lỡ viết ra từ khó hiểu, tôi lập tức xóa ngay để thay vào từ đồng nghĩa khác sáng ý hơn. Tôi không coi viết lách là trò diễn để đánh đu câu chữ, mà xem chúng đơn thuần là phương tiện biểu đạt suy nghĩ. Từ ngữ càng cơ bản thì càng phản ánh được chân thực nội dung. Đừng cho rằng những từ thuần Việt đơn sơ khiêm nhường không thể chuyên chở được sự sâu sắc của tư tưởng. Đơn giản thật ra mới là thứ thuyết phục nhất với nội tâm con người, nơi vốn ưa lối tiếp nhận thẳng ngay và thuần khiết.

Published in: on 22/08/2020 at 10:23 Chiều  Gửi bình luận  

Viết và vẽ

Published in: on 22/08/2020 at 3:02 Chiều  Comments (2)  

NÍU GIÓ MÙA THU


(Phạm Thùy Dung, Tạp chí Hàng không Việt Nam, 2008)

🍂 Còn nhớ, những năm trước, cứ đến giữa thu mẹ tôi lại mang chăn bông ra giặt. Có lẽ bởi trong lòng mẹ, thu luôn ngắn ngủi khó nắm bắt. Cái quãng thời gian thu đến ở và đậu lại mỏng manh, mơ hồ, nhẹ bỗng khiến người yêu thu không khỏi nôn nao buồn tiếc khi nó nhanh chóng mất dấu sau cơn gió đông mạnh mẽ mới tìm về.

Nên trong cái nắng thu hanh hao dịu nhẹ, người ta cứ muốn làm những điều quen thuộc, để được đà đận nghĩ suy về cuộc sống, mơ mộng về sự êm đềm của thời gian, nhớ nhung những ngày đã qua và thắp lên cho mình những dự định trong chặng đường sắp tới…

Năm nay cũng thế, mẹ đã để nắng thu kịp làm thơm những chiếc chăn bông mềm, gió thu kịp lưu lại hơi hướng trong lòng chăn. Để có thể nhắc nhớ thân người lúc cuộn mình trong chăn tránh rét nhớ chút dư vị thu ngọt lành ngấn lại.

Chiều, ghé đền Ứng Thiên trong không gian mờ sương khói của một ngày sắp tàn. Một cơn gió lan nhẹ, dấu vết thu in lên tay, biết rằng thu đã chín. Tháng 9 có lẽ là tháng đậm đà nhất của thu. Thu không còn quá bẽn lẽn ngại ngùng mỗi khi thả gió mà đã đậm đà hôi hổi, như người thiếu nữ đang độ yêu đương.

Thu chín sậm trên những nhành hoa cúc. Thu se sẽ trên những lá bàng khô. Thu vàng ươm trên những trái thị thơm. Thu thoang thoảng xanh trên từng hạt cốm. Thu rôn rốt trên những trái sấu giòn. Thu ngòn ngọt trên những trái hồng ngâm. Thu đu đưa trên tán cây trứng cá hoa trắng chen quả đỏ. Thu nô đùa qua rèm hoa lộc vừng thả tóc mặt hồ. Thu thì thầm với từng nụ sen hồng, sen trắng.

Sen mùa này vẫn còn vương trên đôi ba con đầm nhỏ, nhắc nhớ về một mùa hạ rực rỡ vừa qua. Sen lúc gần tàn trông vẫn đẹp, cái đẹp buồn man mác khi sen trong thu là sen của ký ức, hoài niệm. Bưởi cũng đang rộ lên trong nắng hanh. Người đi xa nhớ gió và nắng thu, nhớ luôn cả cái vị chua chua thanh thanh của những tép bưởi mọng căng màu lòng tôm tan mềm trong miệng.

Ngày mùa thu, trời cao xanh, mây trong xốp. Tưởng như ai đó đã xúc từng thìa kem bông mát lạnh tung lên cao. Sớm ra đi trên con đường vắng, thấy mình đang được tắm trong không gian tinh khôi và thanh sạch.

Thu hiền dịu, điềm đạm nhưng cũng có khi đỏng đảnh. Một ngày của thu trôi qua với đủ những tâm trạng khác nhau. Đang trải vàng nắng trên những tàng cơm nguội bỗng dưng gánh nước mắt của trời về trên những mái rêu trầm. Đang mát lành với những ngày gió hiu hiu, mây trắng trôi mơ màng, bỗng lại ngúng nguẩy nắng bỏng rát như đang nhớ nôn nao một mùa hè rực lửa.

Có nhiều hôm thu hờn dỗi sầm sì mang bộ mặt ẩm ướt kéo lê những cơn mưa về phố, khiến cho những cánh áo mỏng của các bà các cô tự nhiên cứ trong veo, run rẩy. Ai đang khẽ hát thầm: “Từng cánh lá xoay xoay, gió se lạnh thu về… Thu đã về cũng bao thương nhớ. Hàng sấu cũ rơi đầy lá vàng…” nghe xôn xao quá!

Đêm mùa thu, trăng cũng khác. Khác với trăng hè đậm đà vàng, nồng nàn nóng bỏng, trăng thu cho ta cái cảm giác lành lạnh bình yên. Trăng sáng và thanh, vàng nhạt và hơi ngả xanh. Gió thổi thì thầm trên từng tán lá, làm rung động nhẹ những cánh dương xỉ bên bờ tường ẩm rêu.

Đêm trăng thu dễ làm lòng người lay động, thức tỉnh những giấc mơ ngủ quên, đánh động những lặng thầm giấu kín. Trăng tràn trề rọi qua những tán lá ngủ mê tạo nên những bức tranh được vẽ bằng ánh sáng. Ngước lên thấy trời đêm bao la, huyền ảo, sâu thẳm những ước vọng, con người như đã giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên.

Trăng phố dường như bị quên lãng và bỏ quên vì bao ánh điện tưng bừng đã át đi cái ánh sáng hồn nhiên dịu ngọt. Trăng phố không có được không gian tỏa sáng thỏa thuê như trăng quê. Trăng phố thèm có một cánh đồng gió thổi dài trên những triền đê nhưng biết đâu rằng người con đi xa vẫn nhớ bóng dáng trăng trên bầu trời phố lô nhô mái ngói, kiêu hãnh nhà cao tầng, in bóng lặng lẽ trên mặt hồ, trên những con đường lá me, lá sấu.

Thu tháng 9 là thu mênh mang, tràn trề sức sống. Chỉ ít ngày nữa thôi, khi tháng 10 về thì thu đã chớm một nỗi buồn xam xám. Gió thu lúc này đã pha lạnh, pha cái hơi thở run rẩy đầu đông. Ranh giới giữa thu-đông lúc này thật khó phân biệt. Lúc này phải giữ chặt nếp áo, băng nhanh qua những con đường hun hút gió phả vào hai tai.

Cuối thu, những đêm lạnh nhiều dần. Không bật quạt thì hơi nóng, mà bật quạt thì đêm phải kéo chăn lên tận cằm tránh cái lạnh lan nhẹ vào thân. Gió của thu miên man thổi qua những căn nhà hẹp trong phố phường tấp nập. Phố quen dường như cũng khác khi chạm phải gió thu. Ai bước chân trong lòng phố, lơ đãng đi qua cả nơi mình đang đến, bởi mải ngắm những mái ngói nâu phủ màu mưa nắng, những bước chân lích chích của mấy chú chim non trên hàng dây điện mắc ngang trời…

🍂 Chẳng mấy nữa đâu thu sẽ lại tan biến mất, gió heo may lại nhường chỗ cho gió mùa đông bắc thổi rét buốt hằng đêm. Đang sống trong những ngày thu, hãy tận hưởng hết những gì ngọt ngào nhất thu ban tặng. Nhiều lần muốn sống với thu dài lâu hơn, nhưng tự nhủ nếu thu dài quá thì có khi thu sẽ không là thu nữa.

Thôi thà thu cứ thế, cứ ngắn ngủi, cứ đến và đi vội vã, cứ non tươi e ấp dịu dàng, cứ mơ hồ mong manh,… để ta vẫn thấy tiếc nuối mỗi khi thu giã biệt. Để ta mải miết đi trên hành trình bốn mùa trong tâm thế muốn được gặp lại thu ngày một tươi mới. “Thu về trên khắp những lối phố anh qua”, muốn giữ mãi cái khoảnh khắc này, níu lại gió thu.

Published in: on 22/08/2020 at 9:27 Sáng  Comments (2)